คอลัมน์ ข้าราษฎร
โดย สายสะพาย
หน่วยงานที่มีหน้าที่ในการพิจารณาอนุญาตอนุมัติหรือต้องเก็บภาษี ค่าธรรมเนียมต่างๆ จากประชาชน หลักเกณฑ์ต่างๆ เหล่านี้ควรเปิดเผยให้ประชาชนได้รับทราบโดยชัดเจนครับ เพื่อง่ายต่อการปฏิบัติและ ความโปร่งใสของหน่วยงาน ประชาชนจะได้สบายใจว่าได้รับการปฏิบัติเป็นไปตามหลักเกณฑ์ที่ถูกต้องแล้ว เช่น กรณีเรื่องนี้
นางอุ้มเป็นเจ้าของอพาร์ตเมนต์ 52 ห้อง แน่นอนครับ ให้คนอื่นเช่า ได้ยื่นแบบเสียภาษีโรงเรือนและที่ดิน โดยเจ้าหน้าที่พิจารณาเอกสารที่นางอุ้มยื่นไว้ ประกอบรายงานการตรวจห้องว่างและราคาเช่าจากผู้พักของคณะกรรมการตรวจสอบทรัพย์สิน ประกอบกับข้อกฎหมายและหนังสือสั่งการที่เกี่ยวข้องแล้วจึงคิดค่าภาษีที่นางอุ้มต้องชำระเงินเป็นเงิน 211,150 บาท นางอุ้มไม่พอใจขอให้พิจารณาใหม่โดยอ้างว่ามีค่าบำรุงรักษา ค่าเสื่อมสภาพ แต่ถูกนำไปรวมในการคิดภาษี คณะกรรมการพิจารณาการประเมินใหม่เห็นว่าข้อโต้แย้งฟังไม่ขึ้น จึงแจ้งยืนยันไปว่าค่ารายปีและค่าภาษีที่พนักงาน
เจ้าหน้าที่ประเมินกำหนดเหมาะสมแล้ว นางอุ้มจึงมีหนังสือไป 2 ฉบับขอเอกสารการยื่นแบบแสดงรายการภาษีโรงเรือนและที่ดิน (ภ.ร.ด.2)
หลักเกณฑ์การประเมินภาษีโรงเรือนและที่ดินของตนเองและผู้ประกอบการบ้านเช่า ห้องเช่าทั้งหมดในเขตเทศบาล เพื่อตรวจสอบการคำนวณระหว่างอพาร์ตเมนต์ บ้านเช่าและห้องเช่าว่าแตกต่างกันอย่างไร ยุติธรรมและมาตรฐานเดียวกันหรือไม่
เทศบาลก็มีหนังสือชี้แจงไปว่าการจะขอตรวจสอบหลักเกณฑ์การประเมินนั้นควรเป็นกิจการประเภทเดียวกัน ซึ่งก็ได้แจ้งหลักเกณฑ์การคิดภาษีโรงเรือนและที่ดินให้นางอุ้มทราบไปแล้ว ส่วนเอกสารแจ้งรายการภาษีโรงเรือนและที่ดินของผู้ประกอบการรายอื่นทุกรายในเขตเทศบาลนั้นเทศบาลตำบลกุฎโง้งมีหนังสือไปหารือคณะกรรมการข้อมูลข่าวสารของราชการว่าข้อมูลของผู้อื่นตามที่นางอุ้มขอจะเปิดเผยให้ได้หรือไม่
คณะอนุกรรมการตอบข้อหารือตามกฎหมายข้อมูลข่าวสารของราชการมีหนังสือตอบไปว่าเอกสารการแจ้งประเมินภาษีโรงเรือนและที่ดิน (ภ.ร.ด.2) และหลักเกณฑ์การประเมินภาษีโรงเรือนและที่ดินเป็นเอกสารการปฏิบัติงานตามกฎหมายของเจ้าหน้าที่ของรัฐสามารถเปิดเผยได้ เพราะจะเปิดโอกาสให้ผู้เกี่ยวข้องได้ตรวจสอบความถูกต้อง และแสดงความโปร่งใสในการปฏิบัติราชการของหน่วยงานของรัฐ ดังนั้นข้อมูลที่นางอุ้มมีคำขอจึงเปิดเผยได้
เรื่องแนวนี้เคยมีคำวินิจฉัยแล้วที่ สค.39/2556 ไปอ่านฉบับเต็มได้ครับ
เรื่องนี้เทศบาลอื่นๆ ดูเป็นแนวทางการปฏิบัติได้ หากมีข้อสงสัยหารือไปได้ ที่สำนักงานคณะกรรมการข้อมูลข่าวสารของราชการ สำนักงานปลัดสำนักนายกรัฐมนตรี 0-2283-4687 www.oic.go.th
ที่มา : มติชนรายวัน : หนังสือพิมพ์คุณภาพ
ลิงค์ : http://www.matichon.co.th/matichon/view_news.php?newsid=01edu20030160§ionid=0107&day=2017-01-03
