นับตั้งแต่ภัยคุกคามรูปแบบใหม่ปรากฏชัดเจนเป็นภัยคุกคามต่อโลกใบนี้ เหตุการณ์ก่อวินาศกรรมที่เรียกว่า เหตุการณ์ 9/11 ทำให้หลาย ๆ ประเทศตื่นตัวและมีการปรับปรุงมาตรการรักษาความปลอดภัยอย่างมาก สหรัฐอเมริกาซึ่งประสบกับภัยคุกคามทั้งในรูปแบบการก่อการร้ายภายในประเทศ และภัยคุกคามข้ามประเทศ ได้มีการประเมินภัยคุกคามทุกปี เพื่อหาวิธีรับมือกับภัยคุกคามให้เหมาะสมและมีประสิทธิภาพ โดยสำนักงานผู้อำนวยการข่าวกรองแห่งชาติ (Director of National Intelligence) ประกาศภัยคุกคามที่สหรัฐฯจะต้องเตรียมการรับมือทุกปี ยกตัวอย่างเช่น
ปี 2016 กำหนดภัยคุกคามตามลำดับความสำคัญ คือ
– Cyber and Technology
– Terrorism Weapons of Mass Destruction and Proliferation
– Space and Counter space
– Counterintelligence
– Transactional Organized Crime
– Economics and Natural Resources
– Human Security
ปี 2017 กำหนดภัยคุกคามตามลำดับความสำคัญ คือ
– Cyber Threat
– Emerging and Disruptive Technologies
– Terrorism
– Weapon of Mess Destruction and Proliferation
– Space and Counter space
– Counterintelligence
– Transactional Organized Crime
– Economics and Natural Resources
– Human Security
การประเมินภัยคุกคามของประเทศเช่นที่สหรัฐอเมริกาดำเนินการนี้ เป็นฐานให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับการรักษาความปลอดภัย สามารถนำไปพิจารณาหามาตรการป้องกันที่มีประสิทธิภาพและเหมาะสมกับสถานการณ์ได้ ซึ่งจะพิจารณาได้ว่า ปัจจุบันภัยคุกคามจาก Cyber Threat เป็นภัยคุกคามลำดับแรกที่สหรัฐอเมริกาเผชิญอยู่ และประเทศอื่น ๆ ก็น่าจะประสบกับปัญหาในลักษณะเดียวกัน ซึ่งเราอาจใช้เปรียบเทียบกับมาตรการรักษาความปลอดภัยของไทย ว่าได้ตระหนักถึงภัยคุกคามเหล่านี้หรือไม่ รวมถึงมีมาตรการป้องกันหรือมาตรการลดความเสียหายที่อาจเกิดจากภัยคุกคามเหล่านี้อย่างมีประสิทธิภาพและเหมาะสมกับสถานการณ์เพียงใด
นอกจากนั้น แนวคิดสำคัญของระบบราชการไทยที่หันมาให้ความสำคัญกับประชาชนเพิ่มมากขึ้น ทำให้ส่วนราชการต่าง ๆ โดยเฉพาะส่วนราชการฝ่ายพลเรือนควรจะต้องมีการปรับตัวเพื่อรองรับแนวคิดของการรักษาความปลอดภัยเกี่ยวกับสถานที่ ซึ่งแนวคิดว่าการจำกัดให้ศัตรูอยู่ภายนอก อาจเหมาะสมกับหน่วยงานบางประเภทเท่านั้น แต่บางหน่วยงานจำเป็นต้องปรับเปลี่ยนเป็นการจัดพื้นที่เพื่อให้บริการกับประชาชนโดยอยู่ภายใต้การกำกัุบดูแลของเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้อง และฝ่ายรักษาความปลอดภัยก็ควรกำหนดพื้นที่ให้เหมาะสมกับมาตรการรักษาความปลอดภัย เพื่อให้เป็นที่พึงพอใจของประชาชนผู้รับบริการ สอดคล้องกับบริบทปัจจุบันของสังคมไทยมากขึ้น
————————————————————
ผู้เขียนโดย : นายเพิ่มศักดิ์ บ้านใหม่
อดีตที่ปรึกษาสำนักข่าวกรองแห่งชาติ