1. ลายมือชื่ออิเล็กทรอนิกส์ (e-Signature) กับ ลายมือชื่อดิจิทัล (Digital Signature) คืออะไร ?
ตอบ ลายมือชื่ออิเล็กทรอนิกส์ (e-Signature) เป็นชุดข้อมูลในรูปแบบอิเล็กทรอนิกส์ เช่น ตัวเลข ตัวอักษร สัญลักษณ์ เสียง ที่ใช้ระบุตัวเจ้าของลายมือชื่อที่เกี่ยวข้องกับเอกสารอิเล็กทรอนิกส์ (e-Document) เพื่อแส่ดงว่า บุคคลดังกล่าวยอมรับข้อความในข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ ส่วน ลายมือชื่อดิจิทัล (Digital Signature) คือ ลายมือชื่ออิเล็กทรอนิกส์รูปแบบหนึ่งที่ได้จากกระบวนการเข้ารหัสลับของข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ ซึ่งช่วยให้สามารถยืนยันตัวเจ้าของและสามารถตรวจสอบการเปลี่ยนแปลงของข้อความและลายมือชื่อได้
2. e-Signature หรือ Digital Signature แบบไหนถึงจะมีผลทางกฎหมาย ?
ตอบ มีผลทางกฎหมายทั้งคู่ และมีผลเช่นเดียวกับการเซ็นบนกระดาษ
3. ทำไมต้องใช้ลายมือชื่ออิเล็กทรอนิกส์ แทนการเซ็นบนกระดาษ ?
ตอบ เพราะมีความสะดวกรวดเร็ว ลดการใช้กระดาษ ประหยัดพื้นที่จัดเก็บเอกสาร ประหยัดค่าส่งเอกสาร มีผลทางกฎหมายเหมือนการเซ็นบนกระดาษ และยังลดการสัมผัส ลดความเสี่ยงโรคโควิด-19
4. ฉันจะเลือกใช้แบบไหนดี ระหว่าง e-Signature กัu Digital Signature ?
ตอบ เลือกใช้แบบไหนก็ได้ ไม่ว่าจะทำธุรกรรมอะไรก็สามารถลงนามได้ด้วย ลายมือชื่ออิเล็กทรอนิกส์ (e-Signature) โดยผู้ใช้สามารถเลือกใช้ได้ตามวัดถุประสงค์และพิจารณาตามความเสี่ยงของการนำไปใช้งาน
กรณีต้องการความมั่นคงปลอดภัยและความน่าเชื่อถือ สามารถตรวจสอบได้ว่าใครเป็นคนลงนามและตรวจสอบได้ว่ามีการแก้ไขเอกสารหลังลงนามหรือไม่ ก็สามารถพิจารณาการใช้งานแบบ ลายมือชื่อดิจิทัล (Digital Signature)
5. การเขียนลายเซ็นบนโทรศัพท์มือถือหรือแท็บเล็ต ถือว่าเป็น e-Signature ไหม ?
ตอบ เป็น แต่จะมีผลตามกฎหมายรับรองก็ต่อเมื่อลายเซ็นที่ใช้ประกอบกับข้อความอิเล็กทรอนิกส์นั้น ต้องตอบองค์ประกอบ 3 ข้อ ดังนี้
1) สามารถระบุตัวตนของเจ้าของลายเซ็นได้ ว่าผู้เซ็นลายเซ็นคือใคร
2) สามารถระบุเจตนาตามข้อความที่เซ็นได้ ว่าเป็นการเซ็นเพื่ออะไร
3) ใช้วิธีการที่เชื่อถือได้ในการเซ็น เช่น มีหลักฐาน พยาน หรือบุคคลที่ 3 ที่รับรองการเซ็น
กฎหมายอาจจะไม่ได้ระบุวิธีการลงนามที่ชัดเจน ผู้ใช้งานต้องพิจารณาตามวัตถุประสงค์และความเสี่ยงในการทำธุรกรรมนั้น ๆ หากมีครบองค์ประกอบทั้ง 3 ข้อ ก็ถือว่าเป็นลายมือชื่ออิเล็กทรอนิกส์ (e-Signature) ตามที่กำหนดใน มาตรา 9 ของพระราชบัญญัติว่าด้วยธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ พ.ศ. 2544 (ฉบับแก่ไขเพิ่มเติม) แล้วนั้นเอง
6. อยากรู้แนวทางการใช้งานของลายมือชื่ออิเล็กทรอนิกส์ สามารถศึกษาข้อมูลได้จากที่ไหนบ้าง ?
ตอบ
(1) “ข้อเสนอแนะมาตรฐานฯ ว่าด้วยแนวทางยการลงลายมือชื่ออิเล็กทรอนิกส์เลขที่ ขมธอ. 23-2563” โดย ข้อเสนอแนะมาตรฐานฯ ฉบับนี้ จัดทำเพื่อให้ผู้ใช้งานในหน่วยงานหรือองค์กรต่าง ๆ ที่ต้องการใช้ลายมือชื่ออิเล็กทรอนิกส์มีแนวทางการใช้งานและสามารถเลือกใช้ลายมือชื่อที่เหมาะสมกับการทำธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ สแกนคิวออาร์โค้ดหรือตามไปที่ลิงก์ https://bit.ly/3jxJLJx
(2) บทความสรุปในรูปแบบเข้าใจง่าย ๆ เรื่อง
ลายมือชื่อดิจิทัลและลายมือชื่ออิเล็กทรอนิกส์ เรืองเดียวกันมัย? ต้องเซ็นยังไง? สแกนคิวอาร์โค้ดในภาพ หรือ ตามไปที่ https://bit.ly/3yn0rcO
พ.ร.บ.ธุรกรรมฯ เดอะซีรี่ส์ สแกนคิวอาร์โค้ดในภาพ หรือ ตามไปที่ https://bit.ly/3fq1pgT
(3) VIDEO สุดปัง ฟังแล้วเข้าใจเลย ! พี่เอ็ด 7วิ ทวงหนี้แบบดิจิทัล สแกนคิวอาร์โค้ดในภาพ หรือ ตามไปที่ https://bit.ly/3yl0RQT
———————————————————————————————————————————————————
ที่มา : สำนักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (ETDA) / วันที่เผยแพร่ 9 ส.ค.2564
Link : https://www.etda.or.th/th/Useful-Resource/2021-ETDA-FAQ-Ep1-eSignature.aspx
