ภาพ : DGA
Digital ID ดิจิทัลไอดี บัตรประชาชนทางดิจิทัล คืออะไร ประเทศไทยกำลังก้าวสู่ยุคการใช้ Digital ID ใช้มือถือแทนบัตรประชาชน ได้ตั้งแต่ 10 มกราคม 2566 ที่จะถึงนี้ กรมการปกครองได้พัฒนาระบบการพิสูจน์และยืนยันตัวตนทางดิจิทัล หรือ DOPA-Digital ID เพื่อรองรับยืนยันตัวตนทางดิจิทัลของประเทศรองรับการใช้งานบริการภาครัฐ
Digital ID ดิจิทัลไอดี บัตรประชาชนทางดิจิทัล คืออะไร
Digital ID หรือ ระบบการพิสูจน์และยืนยันตัวตนทางดิจิทัลภาครัฐ ในอดีตที่ผ่านมาการให้บริการของภาครัฐแก่ประชาชนและภาคธุรกิจ หรือการให้บริการของภาคธุรกิจแก่ประชาชน ประกอบด้วยขั้นตอนการพิสูจน์และยืนยันตัวตนที่มีความซ้ำซ้อน สิ้นเปลืองทั้งเวลาและทรัพยากร เกิดภาระต่อผู้มีหน้าที่ในการตรวจสอบความถูกต้องและยืนยันตัวตน ก่อให้เกิดความไม่สะดวกและเกิดภาระต่อผู้ใช้บริการ
จึงได้พัฒนา ระบบการพิสูจน์และยืนยันตัวตนทางดิจิทัลภาครัฐหรือ Digital ID ขึ้น เพื่ออำนวยความสะดวก รวดเร็ว ลดขั้นตอนและการใช้หลักฐาน หรือการทำธุรกรรมต่างๆ โดยระบบดังกล่าวประกอบไปด้วยสองส่วน คือ
– การระบุตัวตน (Identification) คือ การแสดงหลักฐานว่าตัวผู้ใช้เป็นใคร เช่น ชื่อผู้ใช้หรือ Username
– การพิสูจน์ตัวตน (Authentication) เป็นขั้นตอนการตรวจสอบหลักฐานเพื่อแสดงว่าเราเป็นบุคคลที่เข้าใช้งานจริง เช่น รหัสผ่าน หรือ Password
ส่วนการพิสูจน์ตัวตนและยืนยันตัวตน Digital ID ที่มีการใช้ในปัจจุบัน ตัวอย่างเช่น บัตรประจำตัวประชาชน, เบอร์โทรศัพท์, User&Password ซึ่งจะสามารถนำไปใช้ยืนยันตัวตนในช่องทางดิจิทัลต่าง ๆ ได้ เช่น การสมัครเปิดบัญชีธนาคาร , การใช้ Mobile Banking หรือการเปิดใช้บริการ e-Wallet เป็นต้น ซึ่งมีขั้นตอนการสแกนบัตรประชาชน ใส่รหัสหลังบัตรประชาชน และสแกนใบหน้ายืนยันตัวตน โดยทั้งหมดอยู่ภายใต้การกำกับดูแลของหน่วยงานที่มีอำนาจตามกฎหมาย เช่น ธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ (ก.ล.ต.) และสำนักงานคณะกรรมการกำกับและส่งเสริมธุรกิจประกันภัย (คปภ.) เป็นต้น
Digital ID ใช้ทำอะไรได้บ้าง
Digital ID เป็นเรื่องใกล้ตัวและได้ใช้แล้ว แต่ผู้ใช้บริการอาจไม่รู้ เช่น
ระบบธนาคารออนไลน์ ที่คุณลงทะเบียนกับทางธนาคาร มีการสแกนใบหน้าและระบุรหัสผ่านครั้งแรก เพื่อสมัครใช้บริการแอปธนาคาร และเปิดบัญชีออนไลน์ สามารถทำธุรกรรมได้ทางออนไลน์โดยไม่ต้องยืนยันตัวอีกครั้ง ซึ่งได้ลงทะเบียน National Digital ID (NDID) ไว้แล้ว ไว้ใช้บริการต่างๆบนโลกดิจิทัลเช่น
การเปิดบัญชีเงินฝากออนไลน์ การสมัครขอสินเชื่อออนไลน์ โดยไม่ต้องเดินทางไปที่สาขา หรือสำนักงาน ไม่ต้องเตรียมแฟ้มเอกสารส่งอีกครั้ง ทำให้สะดวกรวดเร็วยิ่งขึ้น
การใช้เบอร์โทรศัพท์ยืนยันแทนการใช้บัตรประชาชน ไม่ต้องเซ็นเอกสาร หรือถ่ายเอกสารสำคัญบนกระดาษ
ระบบ Digital ID ปลอดภัยกว่าเดิมยังไง?
ในฝั่งผู้ใช้ เมื่อเทียบกับการยืนยันตัวตนเดิมๆ ที่ต้องมีการเซ็นเอกสาร และอาจทำให้เอกสารตกหล่นรวมทั้งมีการยืนยันตัวซ้ำซ้อน ซึ่งอาจทำให้เกิดอันตรายต่อข้อมูลส่วนตัวได้ เช่น ทำสำเนาบัตรประชาชนหรือสำเนาทะเบียนบ้านตกหาย และยังไม่มีการเซ็นเกิดขึ้น มิจฉาชีพสามารถนำเอกสารที่ไม่ได้เซ็นนี้นำไปใช้ในทางไม่ดีได้
ในฝั่งรัฐบาล เอกชน หรือผู้ประกอบการ Digital ID จะมาช่วยให้สามารถทราบตัวตนของผู้ใช้ได้ง่าย โดยไม่ต้องเก็บเอกสารแบบกระดาษให้ยุ่งยาก ช่วยค้นหาข้อมูลผู้ใช้ที่รวดเร็วและปลอดภัยขึ้น กว่าการเปิดแฟ้มจริงๆค้นหา
ขั้นตอนการสมัคร ใช้มือถือแทนบัตรประชาชน
1. ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน D.DOPA ลงในโทรศัพท์มือถือของตนเองก่อนเข้ามาขอรับบริการลงทะเบียน ใช้ได้ทั้งระบบไอโอเอส (IOS) และระบบแอนด์ดรอย (Android)
2. ผู้ประสงค์ขอลงทะเบียนจะต้องนำบัตรประจำตัวประชาชนใบล่าสุด เพื่อให้เจ้าหน้าที่ผู้รับลงทะเบียนทำการตรวจสอบข้อมูลก่อนการลงทะเบียน ณ ที่ว่าการอำเภอทุกแห่ง หรือที่ว่าการเขตทุกเขตในกรุงเทพมหานคร
3. เมื่อมาถึงสำนักทะเบียน แจ้งขอลงทะเบียนแล้ว ให้ทำการเปิดแอปพลิเคชัน D.DOPA พร้อมทั้งอนุญาตให้ใช้อุปกรณ์ของเครื่องมือ,ใส่เลขประจำตัวประชาชน 13 หลัก ให้ถูกต้อง
4. ยอมรับข้อตกลงและเงื่อนไขการใช้บริการ
5. ทำการ Scan QR code บนหน้าจอของเจ้าหน้าที่ ด้วยแอปพลิเคชัน D.DOPA
6. ระบบแจ้งเตือนให้ตั้งค่ารหัสผ่าน โดยทั้ง 2 ครั้งต้องเหมือนกัน
7. เมื่อระบุครั้งที่ 2 ถูกต้อง ระบบแจ้งเตือนขอยินยอมโดยระบุรหัสผ่านอีกครั้งเพื่ออัพโหลดข้อมูลลงในแอปพลิเคชันมือถือของคุณ
8. เมื่อลงทะเบียนเสร็จสิ้น หน้าจอจะแสดงสถานะ การสมัครสำเร็จแล้ว
ภาพ : กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย
* หมายเหตุ : การดำเนินการลงทะเบียนซึ่งในระยะแรกนี้ ให้ใช้บัตรประชาชนตัวจริงเพื่อลงทะเบียนกับเจ้าหน้าที่ได้ที่สำนักทะเบียน ณ ที่ว่าการอำเภอทุกแห่ง ทุกเขตในกรุงเทพมหานคร ซึ่งระยะต่อไประบบลงทะเบียนนี้จะมีการพัฒนาเป็นระบบออนไลน์ต่อไป
การสมัครใช้มือถือแทนบัตรประชาชน สมัครฟรี ไม่มีค่าใช้จ่าย และหลังสมัครเสร็จแล้ว เมื่อต้องติดต่อรับบริการจากหน่วยงานรัฐ หรือมีเจ้าพนักงานเรียกตรวจบัตรประชาชนในกรณีต่างๆ ประชาชนสามารถใช้สมาร์ทโฟนที่ได้รับการพิสูจน์และยืนยันตัวตนทางดิจิทัลแล้วแสดงต่อเจ้าพนักงานที่เรียกตรวจแทนการใช้บัตรประชาชนจริงได้
การสมัครใช้มือถือแทนบัตรประชาชนนี้ เบื้องต้นใช้กับหน่วยงานต่างๆของรัฐ และจะขยายไปยังหน่วยงานเอกชนในอนาคต
Digital ID ปลอดภัยแค่ไหน ?
รัฐมนตรีว่าการกระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม หรือกระทรวงดีอีเอส กล่าวว่า Digital ID จะเข้ามาแทนที่การยืนยันตัวตนด้วยบัตรประจำตัวประชาชน ด้วยความปลอดภัยที่สูงกว่า เนื่องจาก Digital ID จะมีลักษณะเป็นคิวอาร์โค้ด ขณะที่บัตรประจำตัวประชาชนตัวจริงจะเกิดโอกาสที่มิจฉาชีพเห็นข้อมูลหน้าบัตรจากการทำธุรกรรมต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นการแลกบัตร การติดต่อหน่วยงาน การใช้ประกอบการทำธุรกรรมการเงิน หรือ ธุรกิจต่างๆ โดย Digital ID จะช่วยลดการปลอมแปลงบัตรประชาชน หรือสวมรอยเจ้าของที่แท้จริงได้
ทั้งนี้บัตรประชาชนรูปแบบใหม่บนมือถือคุณ บัตรประชาชนทางดิจิทัล Digital ID จะเริ่มใช้จริงในวันที่ 10 มกราคม 2566 ที่จะถึงนี้
อ้างอิง รัฐบาลไทย กระทรวงมหาดไทย MEiD
————————————————————————————————————————————————————————————————–
ที่มา : ไอที 24 ชั่วโมง / วันที่เผยแพร่ 4 ม.ค. 2566
Link : https://www.it24hrs.com/2023/digital-id-d-dopa-national-id-card-digital/
