“สมอล-วอท” (SMORWAT) คือระบบติดตามแหล่งน้ำขนาดเล็กจากดาวเทียม ซึ่งใช้ในการช่วยคนไทยค้นหาแหล่งน้ำในพื้นที่ เนื่องจากบางแห่งได้เปลี่ยนสภาพไปใช้ประโยชน์ที่ดินประเภทอื่น หรือมีการเกิดขึ้นใหม่อยู่ตลอดเวลา โดยระบบจะมีประโยชน์อะไรบ้าง ประชาชนจะสามารถเข้าไปใช้งานได้อย่างไร ? บทความนี้หาคำตอบมาให้แล้ว
ความเป็นมา สู่ไอเดียการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำ ด้วย “สมอล-วอท”
ในสถานการณ์ปัจจุบันที่โลกต้องเผชิญกับสภาวะการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศโลก ส่งผลเกิดปรากฏการณ์เอลนีโญ ลานีญา ประเทศไทยต้องประสบกับปัญหาด้านน้ำที่ทวีความรุนแรงเป็นประจำทุกปี ทั้งน้ำท่วม และน้ำแล้ง ดังนั้นการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำให้เหมาะสมใตแต่ละพื้นที่จึงมีความจำเป็นอย่างยิ่ง
การได้มาซึ่งข้อมูลของ “แหล่งน้ำขนาดเล็ก” หรือแหล่งน้ำที่มีขนาดมากกว่า 2 ไร่ และมีความจุไม่เกิน 2 ล้านลูกบาศก์เมตร ที่มีกระจายอยู่ทั่วประเทศเป็นจำนวนมาก เพื่อใช้ในการบริหารจัดการน้ำในพื้นที่จึงมีไม่ใช่เรื่องง่ายที่จะทำการลงพื้นที่สำรวจ ให้ได้ข้อมูลแหล่งน้ำขนาดเล็กทุกแห่ง
ดังนั้น สำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (GISTDA) จึงได้นำเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ เข้ามาช่วยในการติดตามแหล่งน้ำขนาดเล็ก ทั้งในเชิงตำแหน่ง ขนาด รูปร่าง และปริมาณของน้ำในแหล่งน้ำขนาดเล็กแต่ละแห่ง ทำให้สามารถติดตามการเปลี่ยนแปลงปริมาณน้ำในแต่ละพื้นที่ โดยเฉพาะเมื่อเรามีดาวเทียม THEOS-2 ที่เป็นดาวเทียมรายละเอียดสูงที่จะช่วยให้การวางแผนการบริหารจัดการน้ำที่ถูกต้อง แม่นยำ และมีประสิทธิภาพมากขึ้น
SMORWAT ระบบติดตามแหล่งน้ำขนาดเล็ก
การทำงานของระบบ “สมอล-วอท” และการใช้ข้อมูลดาวเทียม
ในการทำงานของ ระบบติดตามสถานการณ์แหล่งน้ำขนาดเล็กด้วยข้อมูลจากดาวเทียม หรือ Satellite-Based Small Water Source Monitoring System (SMORWAT : สมอล-วอท) จะประกอบไปด้วย 2 ส่วนคือ Web application ทาง https://water.gistda.or.th ที่มีการรายงานปริมาณน้ำในแหล่งน้ำขนาดเล็กทั้งในระดับภูมิภาค ลุ่มน้ำ จังหวัด อำเภอ ตำบล ย่อยไปจนถึงแหล่งน้ำแต่ละแห่ง โดยจะทำการอัปเดตข้อมูลทุก ๆ 2 สัปดาห์ อีกส่วนคือ Mobile application ชื่อ “Wat Rec” และ “Geo Caching “ สำหรับให้เจ้าหน้าที่และประชนสำรวจปริมาณในแหล่งน้ำขนาดเล็กในพื้นที่ของตนได้ ซึ่งข้อมูลจากการสำรวจนี้จะเป็นการเชื่อมฐานข้อมูลจากดาวเทียม การสำรวจในพื้นที่ และเซนเซอร์ภาคพื้นดินเข้าด้วยกัน
ประโยชน์ “สมอล-วอท”
ระบบ SMORWAT จะเป็นประโยชน์ต่อการบริหารจัดการการใช้น้ำในแต่ละพื้นที่ ให้เหมาะสมกับกิจกรรมและปริมาณน้ำที่มีอยู่ ทั้งในระดับประเทศ และระดับท้องถิ่น นำมาซึ่งการวางแผนการให้น้ำให้เพียงพอต่อการอุปโภค บริโภค และลดความเสียหายในภาคการเกษตรเมื่อเกิดภัยแล้งได้
“ประชาชน” กับการเข้าไปใช้งาน “สมอล-วอท”
หน่วยงานที่เกี่ยวข้องและประชาชน สามารถเข้าถึงข้อมูลได้ทางเว็บไซต์ https://water.gistda.or.th/ และสำรวจข้อมูลผ่านทางแอปพลิเคชัน “Wat Rec” และ “Geo Caching” ซึ่งสามารถดาวน์โหลดมาใช้งานได้ทั้งระบบ iOS และ Android เพื่อให้เกิดการสนับสนุนให้เกิดการมีส่วนร่วมของประชาชนในพื้นที่ สู่การบริหารจัดการน้ำของประเทศในภาพรวมได้อย่างมีประสิทธิภาพ
อัปเดตข้อมูลแวดวงวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี รู้ทันโลกไอที และโซเชียลฯ ในรูปแบบ Audio จาก AI เสียงผู้ประกาศของไทยพีบีเอส ได้ที่ Thai PBS
“รอบรู้ ดูกระแส ก้าวทันโลก” ไปกับ Thai PBS Sci & Tech
แหล่งข้อมูลอ้างอิง : GISTDA สำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน)
บทความโดย จิราภพ ทวีสูงส่ง
——————————————————————————————————————————————————-
ที่มา : ThaiPBS / วันที่เผยแพร่ 24 พ.ย.66
Link : https://www.thaipbs.or.th/now/content/526
