ศูนย์ข้อมูล Data Center ซึ่งเป็นกระดูกสันหลังที่มองไม่เห็นของยุคดิจิทัลนั้น เป็นสิ่งมหัศจรรย์ของความซับซ้อนทางเทคโนโลยีและวิศวกรรม
ศูนย์ข้อมูล Data Center มีเซิร์ฟเวอร์หลายพันเครื่องที่ขับเคลื่อนทุกอย่างตั้งแต่โซเชียลมีเดียและอีคอมเมิร์ซไปจนถึงปัญญาประดิษฐ์และการจัดเก็บข้อมูลบนคลาวด์ อย่างไรก็ตาม เบื้องหลังรูปลักษณ์ที่ดูดีของศูนย์ข้อมูล Data Center นั้นซ่อนเรื่องราวที่มีผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมอย่างมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อเป็นเรื่องของการใช้น้ำ
โครงสร้างของศูนย์ข้อมูล Data Center
โดยพื้นฐานแล้ว ศูนย์ข้อมูล Data Center คือสิ่งอำนวยความสะดวกขนาดใหญ่ที่ออกแบบมาเพื่อจัดเก็บ ประมวลผล และเผยแพร่ข้อมูล ศูนย์ข้อมูล Data Center พึ่งพาเซิร์ฟเวอร์ อุปกรณ์จัดเก็บข้อมูล และอุปกรณ์เครือข่ายจำนวนมาก ซึ่งทั้งหมดนี้ก่อให้เกิดความร้อนในปริมาณมหาศาล
ระบบระบายความร้อนจึงมีความจำเป็นเพื่อให้แน่ใจว่ามีประสิทธิภาพการทำงานที่เหมาะสมที่สุดและป้องกันฮาร์ดแวร์ล้มเหลว ซึ่งน้ำจึงเข้ามามีบทบาทในส่วนนี้ การระบายความร้อนทำได้โดยใช้เครื่องปรับอากาศและระบบที่ใช้น้ำร่วมกัน
น้ำมักใช้ในหอระบายความร้อน เพื่อระบายความร้อนที่เกิดจากเซิร์ฟเวอร์ แม้ว่าวิธีนี้จะมีประสิทธิภาพ แต่ก็ใช้น้ำในปริมาณมากเช่นกัน ซึ่งทำให้เกิดความกังวลเกี่ยวกับความยั่งยืนและความรับผิดชอบต่อสิ่งแวดล้อม
การใช้น้ำเป็นตัวเลข
โดยเฉลี่ยแล้ว ศูนย์ข้อมูล Data Center สามารถใช้น้ำได้หลายล้านแกลลอนต่อปี เพื่อเป็นแนวทาง การประมาณการชี้ให้เห็นว่าการประมวลผลการค้นหาเพียงครั้งเดียวบนโมเดล AI ขั้นสูง
เช่น ChatGPT อาจใช้น้ำมากกว่าหนึ่งลิตร เมื่อคูณด้วยจำนวนการโต้ตอบหลายพันล้านรายการที่เกิดขึ้นทุกวัน ปริมาณการใช้น้ำก็จะเพิ่มขึ้นอย่างน่าตกตะลึง
ในสหรัฐอเมริกาเพียงประเทศเดียว ศูนย์ข้อมูล Data Center คาดว่าจะใช้น้ำประมาณ 660,000 ล้านลิตรต่อปี น้ำนี้มาจากแหล่งน้ำในท้องถิ่น ซึ่งมักอยู่ในพื้นที่ที่ประสบปัญหาขาดแคลนน้ำอยู่แล้ว
ผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมยังเพิ่มขึ้นจากพลังงานที่จำเป็นในการสูบ บำบัด และทำความเย็นน้ำ ซึ่งเพิ่มปริมาณคาร์บอนฟุตพริ้นท์โดยรวมของสิ่งอำนวยความสะดวกเหล่านี้
ความท้าทายในระดับภูมิภาคและผลกระทบระดับโลก
ที่ตั้งทางภูมิศาสตร์ของศูนย์ข้อมูล Data Center มีบทบาทสำคัญในการใช้น้ำ สิ่งอำนวยความสะดวกที่ตั้งอยู่ในพื้นที่แห้งแล้ง เช่น บางส่วนของภาคตะวันตกเฉียงใต้ของอเมริกา พึ่งพาแหล่งน้ำที่หายากเป็นอย่างมาก
ในทางตรงกันข้าม ศูนย์ข้อมูล Data Center ในพื้นที่ที่มีอากาศเย็นกว่าอาจใช้การทำความเย็นด้วยอากาศได้อย่างมีประสิทธิภาพมากกว่า ซึ่งช่วยลดการพึ่งพาน้ำ
อย่างไรก็ตาม การย้ายศูนย์ข้อมูล Data Center เพื่อลดการใช้น้ำนั้นไม่สามารถทำได้เสมอไป เนื่องจากต้องคำนึงถึงโครงสร้างพื้นฐาน ความล่าช้า และต้นทุน ความต้องการบริการศูนย์ข้อมูล Data Center ทั่วโลกเพิ่มขึ้นแบบก้าวกระโดด
ในขณะที่เศรษฐกิจกำลังพัฒนาหันมาใช้การเปลี่ยนแปลงทางดิจิทัล การสร้างศูนย์ข้อมูล Data Center แห่งใหม่จึงเร่งตัวขึ้น ส่งผลให้เกิดความกังวลเกี่ยวกับการใช้น้ำและพลังงานเพิ่มมากขึ้น ปัญหาที่เกิดขึ้นทั่วโลกเรียกร้องให้มีโซลูชันที่สร้างสรรค์และความร่วมมือจากภาคอุตสาหกรรมและรัฐบาล
นวัตกรรมด้านประสิทธิภาพการใช้น้ำ
เพื่อตอบสนองต่อการตรวจสอบที่เข้มงวดมากขึ้น บริษัทต่างๆ จำนวนมากจึงกำลังสำรวจวิธีลดการใช้น้ำในศูนย์ข้อมูล Data Center นวัตกรรมต่างๆ ได้แก่:
ระบบระบายความร้อนแบบวงจรปิด : ระบบเหล่านี้รีไซเคิลน้ำภายในศูนย์ข้อมูล Data Center ทำให้การใช้น้ำโดยรวมลดลงอย่างมาก
การระบายความร้อนด้วยของเหลวโดยตรง : วิธีการนี้เกี่ยวข้องกับการระบายความร้อนเซิร์ฟเวอร์โดยตรงด้วยของเหลว ซึ่งมีประสิทธิภาพมากกว่าและใช้น้ำน้อยกว่าวิธีการแบบเดิม
แหล่งน้ำทางเลือก : สิ่งอำนวยความสะดวกบางแห่งหันมาใช้น้ำที่ผ่านการบำบัดหรือน้ำที่ไม่สามารถดื่มได้เพื่อจุดประสงค์ในการระบายความร้อน ซึ่งช่วยลดภาระของอุปทานของเทศบาล
การตรวจสอบขั้นสูงและ AI : ระบบการตรวจสอบแบบเรียลไทม์ที่ขับเคลื่อนโดย AI จะช่วยปรับกระบวนการทำความเย็นให้เหมาะสมเพื่อลดการใช้น้ำและพลังงาน
บทบาทของนโยบายและกฎระเบียบ
รัฐบาลและหน่วยงานกำกับดูแลมีบทบาทสำคัญในการจัดการกับผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมของศูนย์ข้อมูล Data Center นโยบายที่สนับสนุนเทคโนโลยีประหยัดน้ำและแนวทางปฏิบัติที่ยั่งยืนกำลังแพร่หลายมากขึ้น
ตัวอย่างเช่น ภูมิภาคบางแห่งกำหนดให้ศูนย์ข้อมูล Data Center เปิดเผยการใช้น้ำและผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม เพื่อส่งเสริมความโปร่งใสและความรับผิดชอบ ยิ่งไปกว่านั้น ความร่วมมือระหว่างภาคส่วนเอกชนและภาครัฐก็มีความสำคัญเช่นกัน
แรงจูงใจในการนำเทคโนโลยีสีเขียวมาใช้และบทลงโทษสำหรับแนวทางปฏิบัติที่ไม่ยั่งยืนสามารถขับเคลื่อนการเปลี่ยนแปลงได้ ความร่วมมือระหว่างประเทศก็มีความสำคัญเช่นกัน เนื่องจากผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมของศูนย์ข้อมูล Data Center มักจะข้ามพรมแดน
การเชื่อมโยงกับผู้บริโภค
ผู้บริโภคก็มีบทบาทในการทำให้ศูนย์ข้อมูล Data Center มีความยั่งยืนเช่นกัน การเลือกใช้บริการและบริษัทที่ให้ความสำคัญกับความรับผิดชอบต่อสิ่งแวดล้อมจะช่วยให้บุคคลต่างๆ สามารถมีอิทธิพลต่อแนวทางปฏิบัติในอุตสาหกรรมได้
การรณรงค์สร้างความตระหนักรู้และการศึกษาเกี่ยวกับต้นทุนด้านสิ่งแวดล้อมที่ซ่อนเร้นของบริการดิจิทัลยังสามารถส่งเสริมพฤติกรรมที่ยั่งยืนมากขึ้นได้อีกด้วย
เส้นทางข้างหน้า
ความท้าทายของการใช้น้ำในศูนย์ข้อมูล Data Center นั้นมีนัยสำคัญ แต่ก็ไม่ใช่สิ่งที่เกินความสามารถ นวัตกรรม นโยบาย และการตระหนักรู้ของสาธารณชนเป็นกุญแจสำคัญในการสร้างอนาคตที่ยั่งยืนสำหรับโครงสร้างพื้นฐานดิจิทัลที่ขับเคลื่อนชีวิตสมัยใหม่ของเรา
บริษัทต่างๆ ต้องลงทุนอย่างต่อเนื่องในการวิจัยและพัฒนาเพื่อค้นหาวิธีใหม่ๆ ในการลดการใช้น้ำและพลังงาน รัฐบาลต้องบัญญัติและบังคับใช้กฎระเบียบที่ส่งเสริมความยั่งยืน และ ผู้บริโภคต้องตระหนักถึงบทบาทของตนในการผลักดันความต้องการบริการที่รับผิดชอบต่อสิ่งแวดล้อม
ความซับซ้อนของศูนย์ข้อมูล Data Center นั้นขยายออกไปไกลเกินกว่าเทคโนโลยีที่พวกเขาใช้
ศูนย์ข้อมูล Data Center เหล่านี้เป็นตัวแทนของความท้าทายที่กว้างขึ้นซึ่งเราต้องเผชิญในฐานะสังคมในการรักษาสมดุลระหว่างความก้าวหน้าและความยั่งยืน
การแก้ไขปัญหาการใช้น้ำนั้นไม่เพียงแต่เป็นสิ่งจำเป็นทางเทคโนโลยีเท่านั้น แต่ยังเป็นสิ่งที่สำคัญทางศีลธรรมและสิ่งแวดล้อมด้วย ความพยายามร่วมกันเท่านั้นที่จะทำให้มั่นใจได้ว่ายุคดิจิทัลนั้นทั้งสร้างสรรค์และยั่งยืน.
————————————————————————————————————-
ที่มา : กรุงเทพธุรกิจ / วันที่เผยแพร่ 27 ม.ค. 68
Link : https://www.bangkokbiznews.com/tech/gadget/1163812
