วาเลรี หนูแกมเบียเพศเมียวัย 4 ปี ท่าทางขี้สงสัย สับขาไปมาด้วยความเร็วกึ่งเดินกึ่งวิ่งสลับกับหยุด และใช้จมูกดมพื้นฟุดฟิด ส่วนบริเวณหน้าอกและหลังของวาเลรีมีการติดตั้งสายจูงระหว่างเจ้าหน้าที่ 2 คนที่เดินประกบคู่อยู่ไม่ห่าง ไม่นานเจ้าหนูขนปุกปุยก็มาหยุดที่โลหะทรงกลมขนาดเล็กพร้อมกับวนไปมารอบวัตถุดังกล่าว คล้ายกับส่งสัญญาณว่า บริเวณนี้มีวัตถุระเบิดติดตั้งอยู่ ก่อนที่เจ้าหน้าที่จากศูนย์อะโปโป (APOPO) สำนักงานเก็บกู้ทุ่นระเบิดของกัมพูชา จะเฉลยว่า วัตถุดังกล่าวมี TNT ที่เป็นสารประกอบของวัตถุระเบิดปะปนอยู่ประมาณ 2 กรัม และวาเลรีได้รับรางวัลเป็นกล้วยสุกสีเหลืองนวลไปในที่สุด “ปกติแล้ว หนูมักจะขี้สงสัย และชอบค้นหาอะไรใหม่ ๆ เสมอ นั่นคือกุญแจสำคัญในการฝึกหนูให้ตรวจหาระเบิด” หนึ่งในเจ้าหน้าที่ศูนย์อะโปโปประจำศูนย์ถนนกุมัย จังหวัดเสียมเรียบ ประเทศกัมพูชากล่าว อะโปโปเป็นองค์กรไม่แสวงหากำไรด้านมนุษยธรรม มีสำนักงานใหญ่ในประเทศเบลเยียม ทำงานในพื้นที่ต่างๆ ทั่วโลกที่เคยผ่านสถานการณ์สงครามและมีวัตถุระเบิดตกค้าง ส่วนในกัมพูชา อะโปโปเริ่มเก็บกู้วัตถุระเบิดร่วมกับศูนย์ปฏิบัติการทุ่นระเบิดกัมพูชา (Cambodian Mine Action Center: CMAC) ตั้งแต่ปี 2014 โดยมีสมาชิกที่เป็นมนุษย์กว่า 100 คนที่ร่วมฝึกอบรมเก็บกู้ระเบิดในพื้นที่ต่างๆ ทั่วประเทศ ส่วนสมาชิกสัตว์ 4 ขานั้น…